وضعیت اقتصادی از بهار سال 1384 به‌مراتب بدتر است

دکتر حسین عبده تبریزی ، مدیر کل سابق بورس اوراق بهادار که درزمان مدیریت وی بازار سهام شاهد رونقی بی سابقه در طول چهل سال عمر خود بود، در کمیته مالی ستاد میرحسین موسوی فعالیت می کند و در حوزه ی بازارهای مالی و سرمایه مشاوره می دهد . عبده تبریزی یکی از صاحب نظران بازار مالی و سرمایه کشور است که در این خصوص تالیفات و ترجمه های بسیاری شامل کتاب و مقاله دارد .وی از موسسان بانک اقتصاد نوین است . در زیر گفت و گوی کلمه با وی را می خوانید جناب آقای عبده!دیدگاه‌های اقتصادی آقای موسوی را که در 51 گزاره ارائه شده با توجه به انتقاداتی مبنی بر اینکه آن را در حد ایده های اقتصادی دانسته اند تا برنامه اقتصادی، چه‌گونه ارزیابی می‌کنید؟

آن‌چه تحت عنوان گزاره‌ها آمده است، طبعاً برنامة اقتصادی نبوده و هدف از بیان آن گزاره‌ها نیز، ارائة برنامة اقتصادی نبوده است. اگر کسی ایراد گرفته که این گزاره‌ها برنامه نیست، به‌درستی هدف از بیان گزاره‌ها را درنیافته است. 

با توجه به سابقة مدیریت مهندس موسوی در دوران نخست‌وزیری و شرایط جنگ و تحدید اقتصادی، برداشت مخالفان ایشان آن است که مهندس موسوی دیدگاه‌های اقتصادی آن دوران را بر اعمال اقتصادی دولت خود حاکم خواهد کرد. هدف میرحسین موسوی از ارائة گزاره‌ها، آن بود که توضیح دهد شرایط تغییر کرده است و دیگر زمان جنگ نیست، و گزاره‌های وی در چارچوب اقتصاد بازار است، و این نظام اقتصادی با حمایت از اقشار محروم و دهک‌های پایین جامعه و با استقرار نظام تأمین اجتماعی پیشرفته مغایرت ندارد.
هدف از این گزاره‌ها بنابراین ارائة برنامه نبوده است، و انتقاد از این گزاره‌ها از منظر برنامه طبعاً درست نمی‌باشد. این گزاره‌ها پارادایم اقتصادی مهندس موسوی و دیدگاه‌های اقتصادی اوست. در چارچوب این گزاره‌ها، شعارهای تبلیغاتی وی می‌تواند تبیین شود، و در این چارچوب برنامه می‌تواند شکل گیرد. هیچ‌کس با کلیت دیدگاه‌های هیچ کس دیگری کاملاً موافقت ندارد. آن‌چه روشن است آن است که اکثریت اقتصاددانان ایران و فعالان بازار با بیشتر این گزاره‌ها موافق‌اند و معتقدند از دل آن‌ها، برنامه بیرون می‌آید، و این گزاره‌ها چارچوب اجرایی قابل‌قبولی برای دولت آتی دارد. 

مهندس میرحسین موسوی سعادت ملی را در گروه اقتصاد قدرتمند دانسته، و می‌گوید با اقتصاد ضعیف نمی‌شود انقلاب را به‌درستی به دنیا معرفی کرد. با توجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران و پیامدهای بحران جهانی که پیش‌بینی می‌شود مدتی ادامه یابد، چه‌گونه می‌توان ظرف ٤ سال به “اقتصاد قدرتمند” مورد اشارة ایشان دست یافت؟ 
بیان مهندس موسوی در مورد ضرورت استقرار “اقتصاد قدرت‌مند” برای تعامل با جهان و دستیابی به رفاه عمومی طبعاً بیانی درست است، و حتی فراتر از آن بیانی بدیهی است، چرا که “اقتصاد قدرت‌مند” ضرورت هر نوع توسعه در ابعاد مختلف است. هرچند که اقتصاد همه‌چیز نیست، اما اهمیت آن به‌ویژه در شرایط امروز ایران بر کسی پوشیده نیست، و از این‌روست که همة داوطلبان پست ریاست جمهوری بر طبل اقتصاد می‌کوبند. 

لذااولین اتفاقی که با آمدن مهندس موسوی در اقتصاد روی می‌دهد، دوری از اقتصاد بی‌اخلاقی است. کافی است به آن‌چه اخیراً در مورد تغییرات در بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران رخ داده به‌عنوان نمونه و مثال نظری بیفکنیم، و ناچار با هزار تأسف و افسوس نتیجه‌گیری کنیم که دولت ـ به شرط آن‌که نگوییم از گذشته حکایت ـ در این زمینه به صراحت به مردم دروغ گفته است. 

حال که از بی اخلاقی گفتید سایت رسمی دولت  مصاحبه ای  از قول رییس‌کل بانک مرکزی انتشار داد که صحت آن مورد تردید قرار گرفت . نظر شما در این باره چیست ؟ 
در شرایطی که دولت چنین به‌صراحت به مردم اطلاع ناصحیح می‌دهد، و غیرشفاف عمل می‌کند، چه توقعی می‌توان از سازمان‌های دولتی داشت؟ از شرکت‌های خصوصی داشت؟ از افراد حقیقی و جوانان داشت؟ .... مگر بگوییم که «عنان سخن شد ز دستم رها.» 

اما، جواب این سؤال که در ٤ سال چه می‌شود کرد، البته این نیست که در ٤ سال همة عدم توازن‌های اقتصاد ایران قابل‌رفع است، و می‌توان همة مشکلات را حل کرد. اولین اقدامی که با انتخاب صورت می‌گیرد، توقف سیاست‌های نادرستی است که امروزه به کشور آسیب می‌رساند. واقعیت آن است که در بهار 1384، به‌رغم دورة 25 سالة آزمایش و خطا در عرصة اقتصاد، کشور در مسیر درستی افتاده بود، و این امکان وجود داشت که پرش اقتصادی صورت گیرد، و البته قیمت بالای نفت هم کمک‌کار چنین حرکتی بود. اما دولت نهم با شعار نفی گذشته و از “نوساختن چرخ چاه” به میدان آمد. 
فکر دولت آن بود که مدیران گذشته نخواسته‌اند کشور پیشرفت کند، و این آن دولتی است که آمده است تا پیشرفت را برای ایران به ارمغان آورد. اما اکنون بعد از گذشت چهار سال، واقعیت آن است که وضعیت اقتصادی از بهار سال 1384 به‌مراتب بدتر است. نه تنها پیشرفتی صورت نگرفته است، بلکه زمینة پرشی که برای اقتصاد ایران آماده شده بود، تا حد زیادی از بین رفته است. 

پس، دولت موسوی  می‌تواند سیاست‌های متناقض اقتصادی دولت جاری را متوقف کند که این جنبة سلبی مسأله است. اما، در مورد جنبة اثباتی فراموش نکنیم که کشور ایران امکانا