گزارش اختصاصی «موج سوم» از همایش بزرگ دوم خرداد

فاطمه شمس: در دوازدهمین سالگرد پیروزی اصلاح‌طلبان در دوم خرداد 1376، ایرانیان ایران‌دوست با همان شور و شکوه و اشتیاق گرد هم آمدند تا نوید بیست دوم خردادی از جنس دوم خرداد را به هم و دیگران بدهند. بیش از بیست‌هزار ایرانی، از پیر و جوان، مرد و زن،‌ دانش‌آموز و دانشجو، معلم و استاد و روشنفکر، هنرمند و کارمند و کارگر و کارآفرین، از کرد و ترک و لر و بلوچ و عرب و فارس با دین و آیین و گویش و لهجه‌های مختلف و با حضوری کم‌نظیر از همان دست که دوازده سال قبل در ورزشگاه شیرودی تهران اتفاق افتاد، دوم خرداد هشتاد و هشت را بار دیگر با نام خاتمی و موسوی و به دعوت «پویش حمایت از خاتمی و موسوی» (موج سوم)، «ستاد 88»، «یاری»، «دختران فیروزه‌ای» و «دانشجویان حامی موسوی» به روزی خاطره‌انگیز بدل ساختند؛ روزی که طعم پیروزی و امید می‌داد. پس از چهار بهار نه‌چندان سبز، دوم خرداد هشتاد و هشت، ورزشگاه دوازده هزار نفری آزادی در حمایت از خاتمی و موسوی یکپارچه سبزپوش بود. رنگی که نشان از رویش دوباره امید در دل‌ها داشت و خبر از رستاخیزی دیگر از پس زمستانی طولانی می‌داد.

دو ساعت قبل از شروع برنامه - از ساعت 14 - سکوهای ورزشگاه آزادی تقریبا پر شده بود، حاضران از بدو ورود خود به سالن با پوششی سبزرنگ که نشان از حمایت موسوی در انتخابات بود و نیز با در دست داشتن پرچم‌های که متبرک به ذکر یامحمد(ص)، یا زهرا(س)، یا مهدی(عج) و یا ابوالفضل(ع) و منقش به اشعار مولوی از جمله "انسانم آرزوست" بود‌، شعر یار دبستانی من را همخوانی می‌کردند. تصویر طرح جلد ویژه‌نامه‌های 32صفحه‌ای «موج سوم» برای دوم خرداد که عکس دست در دست موسوی و رهنورد بود بر روی دستان هواداران موسوی بلند بود. اقلام سبزرنگ ستادهای انتخاباتی حامی میرحسین موسوی و دی‌وی‌دی‌های چهارگانه همایش‌های «موج سوم» و کلیپ‌های «پویش» توزیع می‌شد. قبل از آغاز برنامه بعضی از سرودهای خاطره‌انگیز حماسی و ملی نظیر «ایران ای سرای امید»، «ای ایران»، «یار دبستانی» و ترانه‌های تولیدی «موج سوم» در سالن پخش شد که با استقبال گسترده حضار و همخوانی آنان همراه بود.

همایش بزرگ دوم خرداد در ساعت 16:30 دقیقه در حالی‌که ورزشگاه آزادی بیش از دو برابر ظرفیت را در خودش جای داده بود با قرائت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود ملی ایران آغاز شد. اولین برنامه، پخش کلیپ «از گذشته تا آینده»، ساخته پویش «موج سوم» بود که روایتی تصویری از صدسال آزادی‌خواهی ایرانی بود. پخش تصاویر بزرگانی چون ستارخان و باقرخان، امیرکبیر، دکتر مصدق، مهندس بازرگان، دکتر شریعتی، آیت‌الله طالقانی، امام خمینی، شهید بهشتی، شهید باهنر، شهید مطهری، سیدمحمد خاتمی، میرحسین موسوی و حماسه آفرینانی چون همت، چمران، باکری، شیرودی و زین‌الدین، اشک و لبخند را بر چهره حاضران در همایش نشاند.

محسن امین‌زاده: با وجود بی‌مهری‌های صداوسیما دوم خرداد را تکرار خواهیم کرد

مجری برنامه، سیدجواد یحیوی، سخن خود را با شعری از شاعر محبوب و فقید ایرانی، قیصر امین‌پور آغاز کرد:‌ "عشق شادی‌ست، عشق آزادی‌ست، عشق آغاز آدمیزادی‌ست" و سپس از دکتر محسن امین‌زاده، میزبان مراسم و رئیس ستاد اصلاح‌طلبان حامی میرحسین موسوی دعوت کرد تا با حامیان اصلاحات دقایقی سخن بگوید. سخنان امین‌زاده که با تحسین و تشویق‌های پیاپی حاضران همراه بود این‌گونه آغاز شد:

"12 سال پیش در چنین روزی، در دوم خرداد 76، ملت ایران حماسه آفرید و تحولی عظیم به وجود آورد که نتیجه‌اش تغییر سرنوشت کشور بود. 12 سال پیش همچون امروز، چشم‌انداز سخت و دشواری پیش روی ملت ایران بود، اما ملت ایران تصمیم گرفت سرنوشت کشور را به دست کسی بسپارد که خواهان تغییر و ایجاد امنیت و اعتبار در سطح ملی و بین‌المللی باشد".

امین‌زاده با بیان مشکلات و دشواری‌های پیش روی اصلاح‌طلبان در سال 76 یادآور شد: "آن روز همه می‌گفتند که امکان پیروزی‌مان کم است، چراکه تمام امکانات و ابزار تبلیغ در اختیار رقیب خاتمی‌ است. تخریب، دروغ و تقلب رایج بود ... اما ما پیروز شدیم". رئیس ستاد اصلاح‌طلبان ایران در میان فریادهای حمایت حاضران در همایش به نقد عملکرد صدا و سیما در دوران اصلاحات و تشابه عملکرد جناح رقیب در دوره کنونی پرداخت و گفت: "رسانه ملی از هیچ تلاشی برای شکست خاتمی فروگذار نکرد، اما خاتمی با ملت بود و پیروزی با ملت بود".

وی با اشاره به اهمیت حماسه دوم خرداد 76 و انتخابات سرنوشت‌ساز دهم گفت: "امروز هم که دوم خرداد است آمده‌ایم تلاشی را در بیست و دوم خرداد تکرار کنیم تا منجر به دوم خردادی دیگر شود، در حالی‌که این بار هم رسانه ملی در خدمت رقیب موسوی است". در این هنگام بود که شعار " بیست و سی حیا کن‌‌، اصلاحاتو رها کن"، "دولت سیب‌زمینی، نمی‌خوایم، نمی‌خوایم" و "مرگ بر سیب‌زمینی" در اعتراض به سیاست‌های تبلیغاتی صداوسیما و دولت نهم از سوی جمعیت سر داده شد.
 
امین‌زاده ضمن مقایسه وضعیت ایران چه از لحاظ ملی و چه از نظرگاه بین‌المللی در زمان دولت خاتمی و احمدی‌نژاد گفت: "دولت نهم کشوری را در اوج عزت و اقتدار در جامعه بین‌الملل تحویل گرفت و امروز آن را در معرض تحریم و انزوای بی‌سابقه قرار داده است؛‌ اما ملت ایران واقعیت را می‌داند و آمده است تا یک‌ بار دیگر پیروز شود و کشور را در مسیر درستی قرار دهد".

امین‌زاده ضمن تشکر از همه دست‌اندرکاران برگزاری همایش و در میان تشویق‌های جمعیت بیست‌هزار نفری ورزشگاه آزادی که شعار "موسوی، موسوی حمایتت می‌کنیم" را تکرار می‌کردند، صحنه را ترک کرد.

همسر شهید رجایی: نزدیک‌ترین شخصیت به شهید رجایی،‌ میرحسین موسوی است

سخنران دوم این همایش عاتقه صدیقی، همسر شهید رجایی بود. او مهربانانه و با رویی گشاده و در حالی‌که در پاسخ به تشویق‌های شرکت‌کنندگان دستانش را به نشانه تشکر بالا برده بود، پشت میکروفن آمد تا حق آن شهید زنده را احیا کند و از تشابه‌های بی‌شمار همسرش با میرحسین بگوید. قبل از این‌که همسر شهید رجایی لب به سخن بگشاید، شعار " ... حیا کن، رجایی رو رها کن" بارها و بارها از سوی جمعیت تکرار شد. این همسر شهید در آغاز سخن از حضور میان جوانان حامی موسوی ابراز خرسندی کرد و در حمایت از موسوی گفت: "گرچه جناب موسوی نیازی به معرفی ندارند، اما از آنجا که ایشان نه در بیست سال گذشته، که در سی سال گذشته مظلوم واقع شده‌اند، وظیفه خود می‌دانم که در معرفی ایشان بگویم اگر قرار باشد شهید رجایی به عنوان الگوی انسانی پذیرفته شده‌ در میان مردم با کسی مقایسه شود، نزدیک‌ترین فرد از نظر شخصیتی، مدیریت، بینش سیاسی و اجتماعی و اقتصادی به ایشان میرحسین موسوی است".

این سخن با تشویق‌ و فریاد‌های حمایت حامیان موسوی مورد استقبال واقع شد. بانوی شهید رجایی در حمایت از موسوی همچنین ادامه داد: "هشت سال دفاع مقدس و دوران سخت جنگ تحمیلی بهترین امتحانی بود که آقای موسوی در عرصه مدیریت پس داده‌ است. در ویژگی‌های برجسته ایشان همین بس که در طول این بیست سال به دنبال پست و مقام نبوده است و حضور ایشان در صحنه نشان می‌دهد که تا چه حد ایشان احساس خطر کرده‌اند که با روحیه‌ای تدافعی به میدان آمده‌اند".

همسر شهید رجایی در پایان ابراز امیدواری کرد که در صورت پیروزی موسوی و ایجاد هر 9 روز یک بحران، ملت ایران با همین احساسات پاک از ایشان حمایت کنند". همچنین ایشان ایجاد کمیته صیانت از آرا را عملکردی صحیح و به‌جا دانستند که به مدد آن توطئه‌های انتخاباتی خنثی خواهد شد.

همایش دوم خرداد با پخش کلیپ دوم که توسط ستاد هنرمندان حامی موسوی تدارک دیده شده بود ادامه یافت. بار دیگر موجی از شور در سالن به راه افتاد. شرکت‌کنندگان سراپا سبز بودند و گلایل‌ها و بادکنک‌ها و پرچم‌های سبز را با ریتم موسیقی در هوا تکان می‌دادند: "‌گنبد سرد قصه کبود تازیانه‌ست، وقت طلوع تازه تو ریتم این ترانه‌ست...".

کیومرث پوراحمد، داریوش مهرجویی، منیژه حکمت، کامبوزیا پرتوی، حمید فرخ‌نژاد، بهاره رهنما، حنا مخملباف، طناز طباطبایی، علی صادقی، شاهکار بینش‌پژوه، فرشته صدرعرفایی، لیلی رشیدی، پگاه آهنگرانی، ‌الناز شاکردوست از جمله هنرمندانی بودند که با حضور در این همایش حمایت خود را از موسوی اعلام کردند. شاعران و ادیبانی همچون سهیل محمودی و ساعد باقری نیز با لباسی سبزرنگ و شاخه گلایلی سبز در دست در میان جمعیت حضور داشتند.

کیومرث پوراحمد: چهار سال پیش اشتباه کردیم، گول خوردیم؛ باید با انتخابات آشتی کنیم

کیومرث پوراحمد که با دستبندی سبز و تصویر خاتمی و موسوی در دست، در میان جمعیت نشسته بود طی سخنان کوتاهی که با تشویق‌های مکرر و استقبال حاضران در همایش همراه بود گفت: ‌"چهار سال پیش اشتباه کردیم، گول خوردیم. اشتباه بزرگمان این بود که با انتخابات قهر کردیم و به چنین ذلتی افتادیم. امروز اولین و مهم‌ترین کارمان این است که با انتخابات آشتی کنیم. انتخابات از نان شب هم برایمان واجب‌تر است".

این کارگردان برجسته سینما در نقد عملکرد دولت نهم گفت: "اگر فقط یک‌بار با یکی از هواپیماهای این امارات نیم‌وجبی که همه‌ چیزش از ایران است پرواز کنید، خواهید دید که چگونه به ایران توهین می‌کنند، این نشان می‌دهد که حیثیت بین‌المللی‌ ما نابود شده است". پوراحمد در پایان سخنانش از مردم ایران خواست تا در انتخابات شرکت کنند و با رای به میرحسین موسوی، این حیثیت از دست رفته را به خودشان و کشورشان بازگردانند.

فائزه هاشمی: اگر رئیس‌جمهور فعلی یک بار دیگر با اشتباهات ما بر مسند قدرت بنشیند، امر بر ایشان مشتبه می‌شود و خود را امام زمان می‌خواند

پس از پوراحمد، فائزه هاشمی بود که تریبون همایش را در میان تشویق حضار به دست گرفت تا از لزوم اتحاد اصلاح‌طلبان در انتخابات و اعلام خطر جدی از سیاست‌های دولت نهم بگوید. هاشمی با روسری فیروزه‌ای و در حالی‌که روبانی سبز به نشانه حمایت از موسوی به چادرش دیده می‌شد، سخنش را با یادآوری خاطره پیروزی دوم خرداد 76 آغاز نمود و گفت: "زمانی که خرداد 76 شهر به شهر، مسجد به مسجد و دانشگاه به دانشگاه تلاش می‌کردم که به پیروزی برسیم، از آبادانی و اتفاقات نیکی که در دوران سازندگی رخ داده بود با مردم سخن می‌گفتیم و از آنان می‌خواستیم برای تداوم آن خاطرات خوب به سیدمحمد خاتمی رای بدهند، اما امروز شرایط دقیقا برعکس است. به این معنی که به جای آبادانی باید نکبت و بدبختی که نصیب مردم شده است را به یاد آوریم و از ملت بخواهیم تا به خاطرات تلخ این دوران بازنگردند".

سخنان فائزه هاشمی که با تشویق‌های پی‌درپی حضار همراه بود این‌چنین ادامه یافت: "ما به شور دوم خرداد برای پیروزی در بیست و دوم خرداد نیازمندیم چراکه با قهر از انتخابات به بلوغ سیاسی و دموکراسی نمی‌رسیم، بدون شرکت در انتخابات نمی‌توان انتظار معجزه داشت".

دختر رئیس‌جمهور سا‌ل‌های سازندگی همچنین از ضرورت اتحاد اصلاح‌طلبان در انتخابات برای عدم تکرار خاطره تلخ انتخابات سال 84 گفت و خاطرنشان کرد که " اگر اصلاح‌طلبان در سال 84 متحد شده بودند، 17 میلیون رای اصلاح‌طلبان در مقابل 11 میلیون رای اصولگرایان به پیروزی اصلاحات می‌انجامید. این بار هم اگر فرصت‌سوزی کنیم و این فرصت استثنائی را از دست بدهیم، باز هم باید 4 سال دیگر دور هم جمع بشویم و افسوس بخوریم".

هاشمی در راستای همین بحث به این نکته اشاره کرد "که اگر مرتکب خطای قبلی خود شویم و بار دیگر رئیس‌جمهور فعلی بر مسند قدرت بنشیند، مطمئنا امر بر ایشان مشتبه می‌شود و خود را امام زمان می‌داند". این جمله هاشمی با چند دقیقه تشویق پیوسته حاضران در ورزشگاه همراه بود.

هاشمی در پایان از کاندیداهای اصلاح‌طلب، آقایان مهدی کروبی و میرحسین موسوی درخواست کرد که رقیب را اشتباه نگیرند و در نهایت آن کسی که رای کمتری دارد به نفع دیگری کنار رود تا پیروزی ممکن شود. هاشمی در نقد کسانی که موسوی را نسخه جدید احمدی‌نژاد می‌خوانند گفت: "این باور به خاطر ناآگاهی و عدم مطالعه است. تمام برنامه‌ها و سیاست‌ها و روش و منش موسوی با احمدی‌‌نژاد متفاوت است و اختلافاتش با دولت فعلی معلوم است".

ورود پرشکوه سیدمحمد خاتمی

پس از سخنان هاشمی، مجری برنامه با خواندن مطلع یکی از غزل‌های سهیل محمودی خبر ورود سیدمحمد خاتمی به ورزشگاه را اعلام کرد: "یک نفر آمده تا باز کند پنجره‌ها را، باز لبریز از آواز کند پنجره‌ها را" ... شور و هیجانی کم‌نظیر همراه با شعارهای حمایت از خاتمی تا دقایقی ادامه داشت. خاتمی با گلایل سبزی در دست و در حالی‌که آغوشش را به روی جمعیت گشوده بود و لبخند آشنای همیشگی‌اش را بر لب داشت به استقبال بی‌نظیر و گرم و پرهیجان هوادارانش پاسخ گفت. خوانشی جدید از ترانه معروف و خاطره‌انگیز «یار دبستانی من» که در آن نام میرحسین موسوی به زیبایی گنجانده شده بود دراین لحظات پخش می‌شد و بارها و بارها از دهان بیش از بیست‌هزار هوادار خاتمی و حامی موسوی تکرار می‌شد. خاتمی در کنار همسر شهید رجایی نشست و امضای خود را به یادگار بر پرچم ایرانی که توسط هنرمندان تدارک دیده شده بود را حک کرد.

کلیپ «سر اومد زمستون» ساخته اخیر پویش «موج سوم»، برنامه بعدی همایش بود که با جمله معروف و شنیدنی خاتمی در همایش سوم «موج سوم» که چندی پیش در برج میلاد برگزار شد به همراه تصاویری از آن همایش آغاز شد: "زمان غروب است و من صبح را دوست دارم" و فریاد شادی‌ هزاران هوادار خاتمی که از پی این جمله به یادماندنی به گوش می‌رسید. این کلیپ حاوی تصاویری از قهرمانان ملی ایران و جنگ تحمیلی بود که با استقبال گرم حضار همراه بود.

کامبوزیا پرتوی: 4 سال یک آدم کوچولو مرا کوچولو کرد، و حالا منتظر 22 خرداد هستم

سخنران بعدی همایش، فیلمساز برجسته کشور، کامبوزیا پرتوی بود که سخنش را با سلام به خاتمی و خاطره خوب دوم خرداد آغازید و اینچنین ادامه داد: "امروز خیلی احساس بزرگی می‌کنم؛ اما 4 سال احساس حقارت می‌کردم،‌ 4 سال با هر سفر رئیس‌جمهور به استا‌ن‌ها و روستاها و خارج از کشور احساس حقارت می‌کردم، 4 سال از هر تریبونی که ایشان به دست می‌گرفت احساس حقارت می‌کردم. حتی زمانی که جواب هر روستایی کشورم یک تراول چک بود من احساس حقارت می‌کردم، و زمانی که فقر ایران را گرفت من احساس حقارت می‌کردم، اما یک چیز بیش از هر چیز مرا حقیر کرد و آن هم دروغ‌گویی بود".

با هر جمله پرتوی موجی از شور و شعف و تشویق که نشان از حمایت حضار و همدلی با این هنرمند کشورمان داشت، در ورزشگاه طنین‌انداز می‌شد. جمله پایانی کامبوزیا پرتوی این بود: "4 سال یک آدم کوچولو مرا کوچولو کرد، و حالا منتظر 22 خرداد هستم".

حمید فرخ‌نژاد: قهر نکنیم، قهر نکنیم، قهر نکنیم...

حمید فرخ‌نژاد، بازیگر محبوب و توانای سینما هم در میان جمعیت حضور داشت و دقایقی در میان تشویق حضار با آنان درباره علت حمایتش از موسوی سخن گفت. فرخ‌نژاد از مردم ایران خواست اشتباه گذشته خود، یعنی عدم شرکت در انتخابات را تکرار نکنند و راه قهر را در پیش نگیرند و تاکید کرد: "قهر نکنیم، قهر نکنیم، قهر نکنیم...". او گفت: در ادبیات کهن ما داستانی بود به نام خاله سوسکه. خاله سوسکه به کتک خوردن عادت کرده بود. حکایت ما در این چهار سال حکایت خاله‌سوسکه بود. پس بیایید سعی کنیم و کسی را انتخاب کنیم که ما را کتک نزند".

در این هنگام که حدود یک ساعت از وقت برنامه سپری شده بود، زهرا رهنورد، همسر میرحسین موسوی در میان شور و تشویق‌های مکرر حامیان موسوی وارد ورزشگاه شد و در کنار خاتمی نشست. او مثل همیشه در پوششی متفاوت و رنگین در همایش حاضر شده بود. اتفاقی که در کشور ماحداقل در عرصه سیاست امری نادر و بسیار امیدوارکننده به حساب می‌آید.

پدر شهید جهان‌آرا: موسوی یادگار دوران سخت دفاع مقدس و پیروز انتخابات پیش رو است

وقتی نوای آشنای "ممد نبودی ببینی" در سالن طنین‌انداز شد، مرز اشک و لبخند هم گم شد و موجی از شور و تشویق در سال‌گشت حماسه سوم خرداد و آزادی خرمشهر در ورزشگاه به راه افتاد. این شور این بار دوچندان بود، چراکه پدر شهید جهان‌آرا هم در جمع حامیان موسوی حضور داشت و یاد و خاطره سردار قهرمان خرمشهر را برای همگان از نو زنده کرد. پدر شهید جهان‌آرا با لحنی صمیمی و لهجه‌ای صریح سخن گفت. او با ذکر خاطره‌ای از جنگ و شجاعت‌های شهید جهان‌آرا، میرحسین موسوی را یادگار آن دوران سخت دانست و گفت باید کسی را انتخاب کنیم که حامی مستضعفین باشد و آن کسی جز میرحسین موسوی نیست.

پدر این شهید بزرگوار همچنین با کلامی شیرین و دلنشین از ضرورت تسهیل امر ازدواج جوانان و تامین مسکن و وضعیت سلامت و بهداشت مستصعفان سخن گفت و در پایان ابراز امیدواری کرد با پشتوانه مردمی که آقای موسوی در خوزستان دارند، پیروز انتخابات خواهند بود.

محمد نعیمی‌پور: آقای صفارهرندی! سفاکی علیه مطبوعات پایان می‌پذیرد‍

سخنران بعدی برنامه محمد نعیمی‌پور، صاحب امتیاز و مدیرمسؤول روزنامه توقیف‌شده «یاس نو» بود. مهندس نعیمی‌پور ضمن ذکر یاد و خاطره توقیف فله‌ای و زنجیره‌ای روزنامه‌ها در دوران اصلاحات گفت: "آن روز ناجوانمردانه روزنامه‌ ما را توقیف کردند و پنجه در صورت اصلاحات کشیدند و امروز هم که این روزنامه به نیت حمایت از موسوی به میدان آمده بود فقط یک شماره تحمل شد؛ ‌فقط فرق این بار با بار قبل در این بود که آن بار، این اتفاق توسط عده‌ای افراد کوچک در خارج از دولت افتاد، اما این بار توسط دولت نهم و زیردستانش این اتفاق رخ داد."

نعیمی‌پور در پایان سخنانش خطاب به صفارهرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد دولت نهم چنین گفت: "آقای صفارهرندی! سفاکی علیه مطبوعات پایان می‌پذیرد‍".

علاوه بر اصناف و اقوام مختلف و هنرمندان، قهرمانان ورزش کشور از جمله یوسف کرمی قهرمان تکواندو و مرتضی فنونی‌زاده، ‌فوتبالیست هم در این همایش حضور داشتند. یوسف کرمی به گویش ترکی حمایت خود را از میرحسین موسوی اعلام کرد.

همایش پس از آن با اجرای زنده موسیقی توسط حمید خندان، خواننده جوان کشورمان ادامه یافت. خندان بعد از اجرای موسیقی خطاب به حضار گفت: "از تک تک شما می‌خواهم از اینجا که بیرون رفتید، معنای انتخاب صحیح را به دیگران بفهمانید تا به آنچه هدف مشترک همه ماست برسیم".

بهاره رهنما: پایان این بازی برد است

بهاره رهنما پس از اجرای موسیقی خطاب به حاضران در ورزشگاه گفت: "من دو چیز می‌خواهم بگویم، همیشه اولین‌ها در تاریخ می‌ماند، ما کاری می‌کنیم که برای اولین بار یک رئیس‌جمهور برای دو بار انتخاب نشود! رهنما در حالی‌که پرچم ایران را در دست داشت گفت: " این پرچم را به رئیس‌جمهور پیروز خواهیم داد، پایان این بازی برد است".

لیلی رشیدی: از موسوی حمایت می‌کنم چون آقای خاتمی به ایشان اعتماد کرده‌اند

لیلی رشیدی هنرمند دیگری بود که طی سخنانی کوتاه حمایتش را از موسوی اعلام کرد و گفت: "به اینجا آمده‌ام تا بگویم که از میرحسین موسوی حمایت می‌کنم، اول به خاطر این‌که آقای خاتمی به ایشان اعتماد کرده‌اند و ما به ایشان اعتماد داریم و بعد هم به این دلیل که دوست ندارم هیچ کودکی با فکر جنگ و سلاح هسته‌ای بخوابد".
 
پگاه آهنگرانی: 4 سال است که به نمایشگاه کتاب نرفته‌ام، امیدوارم سال دیگر بتوانم در آن شرکت کنم

پگاه آهنگرانی، هنرمند جوان دیگر بود که دقایقی را در حمایت از موسوی سخن گفت. او ابراز امیدواری کرد که این شور و هیجان را روز 22 خرداد هم در چهره مردم ببیند و 23 خرداد جشن پیروزی اصلاحات با همین حضور پرشور برگزار شود. آهنگرانی در پایان گفت: "من 24 ساله‌ام و 6 سال دیگر 30 ساله خواهم بود؛ دوست دارم فیلم‌ها و کتاب‌هایی که دوست دارم مجوز بگیرند؛ 4 سال است که به نمایشگاه کتاب نرفته‌ام، امیدوارم سال دیگر بتوانم در آن شرکت کنم".

زهرا رهنورد: آقای خاتمی را در درجه اول یک احیاگر می‌دانم تا یک اصلاح‌گر

وقتی زهرا رهنورد با پوشش رنگین و روسری‌ گلدارش بر روی سن آمد، صدای تشویق و کف‌های مکرر حاضران در همایش هم به اوج خود رسید. رهنورد کلامش را با پاسداشت یاد آزادی خرمشهر آغاز نمود و خرداد را نام پرطنینی در فرهنگ ایرانی خواند. او پانزدهم خرداد، چهاردهم خرداد، سوم خرداد و دوم خرداد را یادآور وقایعی تاریخی دانست که از سرفصل‌های تاریخ بعد از انقلاب‌اند. زهرا رهنورد آنگاه سخنش را بر دوم خرداد به عنوان سرآغاز نهضت اصلاح‌گری متمرکز ساخت و گفت: "من البته آقای خاتمی را در درجه اول یک احیاگر می‌دانم تا یک اصلاح‌گر؛ احیاگری که سنت‌های پوسیده و من‌در‌آوردی که بعد از انقلاب رواج یافته بود را به کناری زد و بن‌مایه‌های لطیف شاعرانه را که با آزادی‌خواهی ممزوج شده بود، زمزمه کرد". رهنورد همچنین از ضرورت احیای آزادی قلم و اندیشه گفت و ابراز امیدواری کرد که استقلال به دانشگاه‌ها بازگردد، زندانی سیاسی و دانشجوی زندانی هم نداشته باشیم. این سخنان رهنورد با شعار "‌آزادی اندیشه بی‌موسوی نمی‌شه" از سوی حضار همراه بود.

رهنورد ضرورت رفع تبعیض علیه زنان را به عنوان آرزویی در دل نهفته عنوان کرد و از ضروریات برشمرد و ابراز امیدواری کرد "که ملتی سرفراز در عرصه بین‌المللی بدون ماجراجویی و با تکیه بر استقلال و عزت‌مندی داشته باشیم، و نیز اینکه ملت از فقر و تورم 25 درصدی رهایی یابند و فقر و فاصله طبقاتی از بین برود".
 
بعد از سخنان زهرا رهنورد کلیپ تهیه شده توسط ستاد 88 پخش شد که ترکیبی از تشابه‌های سخنان و مواضع سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خاتمی و موسوی را نشان می‌داد و با استقبال حاضرین همراه بود.
 
پیام ویدیویی میرحسین موسوی

در ادامه برنامه از آن‌جا که میرحسین موسوی به علت شرکت در گردهمایی دیگری در استان اصفهان موفق به شرکت در این برنامه نشده بود، پیام ضبط شده او خطاب به شرکت‌کنندگان همایش دوم خرداد پخش شد. در این پیام کوتاه، موسوی از حضور و حمایت سیدمحمد خاتمی و شرکت‌کنندگان درهمایش بزرگ دوم خرداد قدردانی کرد و گفت: "امیدوارم برنامه‌ای که با حضور آن برادر بزرگوار (خاتمی) برگزار می‌شود در اعتلای کشور و پیروزی دوباره اصلاحات موثر افتد".

سیدمحمد خاتمی: بیایید 22 خرداد را به فردایی امروزی‌تر و پربارتر بدل کنیم

و بالاخره نوبت به فاتح دوم خرداد و احیاگر اصلاحات رسید تا در میان شعف بی‌پایان هوادارانش، با آن‌ها کلامی از جنس باران و امید بگوید. مدتی طول کشید تا شعارهای حمایت از خاتمی پایان یابد و آرامش بر ورزشگاه حاکم شود. خاتمی سخنش را این‌گونه آغاز کرد: "در دوم خرداد حادثه‌ای رخ داد که اگر با حوادث تاریخی و فرهنگی دیگر ایران مقایسه شود چندان اهمیتی ندارد. مردم به پای صندوق‌های رای آمدند و کسی را انتخاب کردند. کاری که بارها صورت گرفته بود و بعد از آن هم. و این نعمت را به برکت انقلاب به دست آورده‌ایم ... منتهی دوم خرداد خصوصیت ممتازی دارد که عبارتست از جنبه نمادین آن منهای آن‌چه که نتیجه انتخاب مردم بود".

خاتمی سپس به ذکر امتیازات و دستاوردهای دوم خرداد پرداخت و گفت: "در دوم خرداد روش و منش و شیوه اندیشه و نگاهی متفاوت به جهان، به ایران، به انقلاب و به اسلام عرضه شد که با آن‌چه رسما ترویج می‌شد، متفاوت بود و مردم به این روش و منش و بینش و نگاه رای دادند. این رای در حالی حاصل شد که کارشکنی‌ها و مانع‌تراشی‌های فراوانی در برابر این منش و بینش قرار داشت. ما این وجه مورد تایید ملت ایران را اصلاحات می‌نامیم، اما نکته این است که این جریان (اصلاحات) در متن حاکمیت تداوم نیافت."
 
در میان تشویق‌ حضار خاتمی افزود: "من در اینجا یک ادعا دارم و آن اینکه مردم ایران در عمق وجدان خویش به آن روش و منش و به آن‌چه ما نام آن را اصلاحات گذارده‌ایم، پای‌بندند و نیز مدعی هستم که راه کم‌هزینه و پرفایده سربلندی و سرفرازی ایران همین است".

خاتمی ضمن تاکید بر ارجحیت راه و روش و تفکر بر فردمحوری گفت: "بزرگداشت دوم خرداد، بزرگداشت یک فرد و احساس نوستالژیک به آن‌چه از دست رفته نیست، بلکه پاسداشت نماد و سمبول یک جریان نیرومند تاریخی است".

سیدمحمد خاتمی در ادامه، نقش و معنای دین در حماسه دوم خرداد را چنین توصیف کرد: "وقتی از دوم خرداد سخن می‌گوییم از دین و نقش ممتاز آن حرف می‌زنیم که عینیت آن حتی در دوران مدرن هم بحران‌ها آفریده است. وقتی از دوم خرداد سخن می‌گوییم از اسلام سخن می‌گوییم؛ اما کدام اسلام؟ اسلام انسان، اسلام عرفان، اسلام تسلیم در برابر حق مطلق، اسلامی که خواستار برخورداری جان و جهان از معنویت و اخلاق و ارزش‌های الهی است. اسلامی که اندیشه و آزادی در اندیشه، منطق در گفتار و قانون عادلانه در رفتار اهتمام می‌ورزد. اسلامی که اگر به حکومت برسد امتیازات را برای یک دسته و یک قوم و یک طایفه نمی‌خواهد، اسلامی که ملت را به رسمیت می‌شناسد و هر فردی از ملت با هر عقیده و هر گرایش تا آن‌گاه که در ذیل نظام مورد تایید مردم حضور دارد، دارای حق و حرف است و شهروند این سرزمین. اسلامی که مخالف هرگونه تبعیض و آپارتاید نژادی، قومی، مذهبی و طایفه‌ای‌ست. اسلامی که احکام آن بر 2 پایه استوار است اخلاق و عدالت، اسلامی که زنان در آن عنصر تعیین‌کننده‌اند و اسلامی که باید در اداره جهان پیچیده کنونی متهم نشود".
 
فاتح دوم خرداد، در بیان پیام و دستاورد آن روز سرنوشت‌ساز گفت: "دوم خرداد یعنی مخالفت با خرافات، تحجر، ظاهرپرستی که آفت دین و حکمرانی خوب است؛ وقتی از دوم خرداد سخن می‌گوییم سخن از حیثیت و کرامت ملت ایران است، دوم خردادی که همچون اسلامش مردم را به رسمیت می‌شناسد، ملتی که پایبند علایق و سلایق و گرایش‌های گوناگون است؛ دوم خرداد احترام به ملت ایران یعنی رنگین‌کمان زیبایی از اقوام و طوایف است که بر بوم زرین ایران بزرگ رسم شده است؛ دوم خرداد یعنی زندگی کردن در این زمان و این جهان، نه این‌که کسی به لحاظ تقویمی در قرن 14 هجری و 21 میلادی باشد ولی به لحاظ تاریخی از قرن چهارم و پنجم هم عقب‌تر باشد؛ دوم خرداد یعنی پاسداشت خواست تاریخی ملت ایران، یعنی آزادی، استقلال، پیشرفت و عدالت. دوم خرداد یعنی پاسداشت آزادی همراه با امنیت، یعنی این‌که نه کسی بتواند به بهانه امنیت اندیشه‌ها را سرکوب کند و ملت ایران را به بند بکشد و نه کسی بتواند به بهانه آزادی امنیت را به خطر بیندازد. امنیت از نظر دوم خرداد فقط در امنیت حاکمان خلاصه نمی‌شود، بیش و پیش از آن امنیت تک‌تک مردان و زنان در این کشور اهمیت دارد که اگر چنین بود امنیت نظام هم امکان‌پذیر می‌شود".

خاتمی همچنین بنیان دوم خرداد را بر اخلاق‌مداری استوار دانست و رسالت آن را افشای بداخلاقی‌ها و تلاش برای محو آنان عنوان کرد. وی برنتابیدن فقر و تلاش برای برخورداری تک‌تک مردم از همه مزایای زندگی و نیز حاکمیت عدالت بر عرصه حیات اجتماعی را از اهداف دوم خرداد خواند و گفت: "عدالتی که مدنظر دوم خرداد است فقط در عدالت اقتصادی خلاصه نمی‌شود بلکه هرجا که حقی است احقاق آن عین عبادت است و کدام حق برای انسان بالاتر از حق آزادی و حاکمیت بر سرنوشت است؟".

سیدمحمد خاتمی در تبیین مفهوم عدالت افزود: "عدالت دوم خرداد عدالت توزیع فقر و عدالت صدقه‌ای نیست. صدقه امری زیبا و مطلوب است. اما یک استثناست. اگر صدقه به عنوان یک قاعده درآمد، اگر کسانی رفع نیازهای جامعه را از صدقه سر حاکمانی که همه امکانات را از خود این مردم به دست آورده‌اند داشت، این عین بی‌عدالتی است و اگر ساز و کار دولت به نحوی باشد که بر عدد صدقه‌بگیران افزوده شود، جفای به انقلاب و ایران است."

خاتمی همچنین دوم خرداد را در پیوندی استوار با حماسه سوم خرداد دانست و بر شهدا و ایثارگران جنگ تحمیلی درود فرستاد. او دوم خرداد را "گشودگی ایران به سمت جهان و جهان به سمت ایران" و پرهیز از سیاست‌هایی که منجر به انزوای روزافزون و فشار و عقب‌ماندگی بیش از پیش ایران می‌شوند، دانست. خاتمی دوم خرداد را نه یک مقصد که یک راه نامید، "راهی که به سوی همه این اهداف رهنمون است".

رئیس بنیاد باران و رئیس‌جمهور محبوب دولت اصلاحات در بخش پایانی سخنان خود دوم خرداد را تجلی حضور مردم در صحنه خواند و گفت: "اینک در آستانه بیست و دوم خرداد قرار گرفته‌ایم و باید بیست و دوم خرداد را به خردادی مضاعف بدل کنیم".

سیدمحمد خاتمی مردان و زنان و جوانان ایرانی را این‌چنین مورد خطاب قرار داد: "اینک در آستانه حادثه بزرگی قرار گرفته‌ایم که بیداری و حضور شما می‌تواند به نفع خواست‌های تاریخی شما به نتیجه برسد. می‌دانم که موانع بیشتر شده‌اند؛ می‌دانم که موانع انتخاباتی برای جلوگیری از تحقق خواست مردم بیش از پیش است؛ ولی این را هم می‌دانم که ملت ما توانمندتر وآماده‌تر شده است".

خاتمی سپس حمایت همه‌جانبه‌اش را از میرحسین موسوی اعلام نمود و گفت: "و اینک فرزند دیگر ایران و آرمان شما، آن که قلبش برای سربلندی ایران می‌تپد، آن‌ که ارزش‌های اصیل انقلاب و ایران را برپا می‌دارد، با عزمی استوار به میدان آمده است: مهندس میرحسین موسوی".

خاتمی با آوردن نام میرحسین موسوی و در میان تشویق‌های مکرر حامیان خود سخنش را با دعوت مجدد از مردم در انتخابات پایان داد:‌ "بیایید 22 خرداد را به فردایی امروزی‌تر و پربارتر بدل کنیم. همه پای صندوق‌های رای بیاییم و با نوشتم نام زیبای میرحسین موسوی و با همه احترامی که به نامزدهای دیگر می‌گذاریم دین خود را به اسلام و ملت ایران ادا کنیم".

رهبر اصلاحات در انتهای سخنش خطاب به همه ایرانیان گفت: "می بی‌غش است بشتاب! وقتی خوش است دریاب! سال دگر که دارد امید نوبهاری؟"
 
و این‌چنین بود که شکوه خاطره دوم خرداد بار دیگر در حضور بی‌شمار حامیان اصلاح، تغییر و آبادانی ایران تجلی یافت.